بدسکتور را در یک تعریف «غیرتخصصی» می توان بروز کندی و اختلال در عملکرد هارد عنوان کرد که این تعریف اگر چه غلط نیست لیکن همانگونه که ذکر شد، چندان تخصصی و درست هم نیست. باید توجه داشت که بروز گسست و اختلال در عملکرد هارد لزوماً بمعنای بدسکتور بودن هارد نیست و این اتفاق می تواند علل بسیار دیگری نیز داشته باشد. در این مقاله برآنیم تا ضمن تعریف بدسکتور، نشانه های ایجاد بدسکتور، دلایل این اشکال و راه های رفع آن را مطرح سازیم. با ما همراه باشید.
بدسکتور چیست؟
برای رسیدن به یک تعریف تخصصی و صحیح از اشکال بدسکتور بهتر است پیش از هر چیز با ساختار یک هارد آشنا شویم. همانطور که می دانید هارد شامل قسمت مهمی به نام پلاتر است که سطح هر پلاتر به واحد کوچکتری به نام ترک (track) تقسیم می شود. ترک ها به واحد های بسیار کوچکی به نام سکتور تقسیم می شوند. سکتورها کوچکترین واحد ذخیره اطلاعات روی هارد هستند که اطلاعات به صورت شار مغناطیسی بر روی آن ها ذخیره می شود. در شرایطی که هر یک از این سکتورها – به هر دلیلی- دچار اختلال گردند و زمان پاسخگویی آن ها کندتر از حد معمول شود می توان از اصطلاح بدسکتور هارد استفاده کرد.
در حالت بدسکتوری، هارد به درخواست های نوشتن و خواندن اطلاعات عکسالعمل نشان نمیدهد و سیستم عامل از نوشتن اطلاعات بر روی هارد دیسک ناتوان می شود. شایان ذکر است سیستم عامل های جدید به گونه ای طراحی شده اند که اگر هارد دیسک توسط آنها فرمت شود بدسکتورها توسط سیستم عامل کنارگذاشته می شوند و از آنها استفاده نمی شود. برخی از هاردهای نوین هم از فضای کمکی و جانشینی برخوردارند که در صورت ایجاد بدسکتور، بجای مناطق از دست رفته از آنها استفاده می شود.
متأسفانه یکی از ویژگی های بدسکتورها تمایل به افزایش است. بدسکتورها، -همانند ترک های ایجاد شده بر روی یک شیشه- پیوسته درحال پیشروی هستند. این ویژگی به دلیل حساسیت این بخش از دستگاه است. با بروز بدسکتوری در هارد، سایر مناطق صفحه نیز به مرور دچار این اشکال می گردند و سایر اطلاعات نیز از دست می رود. بنابراین در صورت تشخیص بدسکتوری در هارد بهتر است هر چه سریعتر جهت پیگشیری و تعمیرات هارد اقدام کرد.
نکته آخر در این بخش آنکه در اقداماتی که جهت تعمیر و بازیابی هارد انجام می پذیرند امکان از دست رفتن اطلاعات هارد به طور کامل وجود دارد پس بهتر است پیش از هر اقدامی از اطلاعات خود نسخه پشتیبان تهیه کنید. اگر بدسکتور به نوعی است که این امکان را به شما نمی دهد حتما قبل از اقدام به تعمیر هارد توسط کارشناس مربوطه، از وی درخواست نمایید تا یک نسخه پشتیبان از اطلاعات هارد شما تهیه نماید. این کار کمک می کند تا اطلاعات مهم احتمالی از روی هارد کاربر پاک نشود.
نشانه های بدسکتور
نشانه های بدسکتور در هارد بسیار متنوع هستند لیکن برخی از آنها شایع تر و رایج ترند. در بخش زیر متداول ترین نشانه های وجود بدسکتوری در هارد مورد اشاره واقع می شود:
- تغییر در اسامی فایل ها و فولدرها
- نمایش اسامی فایل ها به صورت کدهای نامفهوم
- ناپدید شدن فایلها و فولدرها
- ناپدید شدن ناگهانی درایوهای موجود بر روی هارد
- صرف زمان طولانی جهت باز کردن و دسترسی به یک فولدر یا فایل
- عدم پاسخگویی هارد در زمان صدور دستور برای بازگشایی فولدر یا فایل
- وجود صداهای نابهنجار نظیر ساییدگی و یا صدای کلیک (این مورد یکی از رایج ترین نشانه های وجود بدسکتوری در هارد است)
- مشاهده صفحه آبی یا صفحه مرگ
- کند شدن غیر عادی سیستم
- هنگ کردن و قفل شدن مکرر سیستم
- بوت نشدن و بالا نیامدن سیستم
- ظاهر شدن پیغامی مبنی بر تشخیص وجود اشکال در هارد (windows detect the hard disk problem)
- از کار افتادن و توقفهای مکرر و نامنظم (به ویژه در زمان بوت شدن سیستم و بارگذاری ویندوز)
- مشاهده پیغام های خطا در حین کار با سیستم (برای مثال در حین انجام برخی اعمال پایه ای ویندوز مانند کپی کردن یا جابجایی فایلها)
دلایل ایجاد بدسکتور
بد سکتور ایجاد شده بر روی هارد ممکن است سخت افزاری است و یا نرم افزاری باشد. به تبع این امر، علت بروز بدسکتوری در هارد نیز می تواند سخت افزاری و یا نرم افزاری باشد. از همین روست که خدمات واحد تعمیرات بدسکتور هارد در این مرکز نیز شامل دو بخش نرم افزاری و سخت افزاری است. اگر بد سکتور هارد سخت افزاری باشد غالباً کار چندانی نمی توان برای بهبود و تعمیر آن انجام داد و احتمالاً تنها راه ممکن تعویض سیلندر هارد دیسک باشد؛ لیکن در مورد اشکالات نرم افزاری اوضاع کمی بهتر است و می توان با استفاده از برخی تجهیزات حرفه ای و نرم افزارهای روز دنیا بدسکتور هارد را مرتفع نمود. در بخش زیر برخی از دلایل ایجاد بدسکتور ذکر می گردد:
عوامل ایجاد بدسکتور منطقی یا نرم
- خاموش شدن ناگهانی یا خاموش کردن غیر اصولی بدون انجام عمل SHUT DOWN
- ویروس و بد افزارها
- فرمت بیش از حد هارد
- عملکرد برخی از نرمافزارهای معیوب و غیر معتبر
عوامل ایجاد بدسکتور فیزیکی
- آسیب های فیزیکی
- وجود اشکال بدسکتوری
- استهلاک و فرسایش طبیعی
- هد کرش head crash (برخورد نوک هد با سطح بسیار حساس صفحه چرخان حاوی شیارهای مغناطیسی دربرگیرنده اطلاعات)
- سقوط های احتمالی هارد دیسک و لمس سطح پلاتر توسط هد هارد دیسک و صدمه دیدن برخی سکتورها
- ورود هوا به بخش مهر و موم شده و غیر قابل نفوذ هارد
- رسوب گرد و غبار و آسیب دیدن هارد
- ایجاد نوسانات الکتریکی و ایجاد شوکش
راه های رفع بدسکتور
خرابی سکتور در حالت غیرفیزیکی
در این وضعیت ممکن است به هر دلیلی شار مغناطیسی روی سکتورها دچار آشفتگی و به هم ریختگی گردد که در چنین وضعیتی به شیوه های متعدد و با استفاده از دستگاههای مخصوص تعمیر و بازیابی اطلاعات می توان این سکتورها را اصلاح کرد و هارد را به حالت استاندارد رساند به صورتی که بازدهی هارد به صورت عادی برگردد و تمام اختلالات هارد از بین برود. در صورتی که عملیات بدسکتورگیری درست و اصولی انجام پذیرد، مشکل هارد در غالب موارد رفع شده و سرویس دهی آن به حالت عادی باز می گردد.
خرابی سکتور در حالت فیزیکی
در این وضعیت یک ناحیه از سطح پلاتر، به هر دلیلی دچار خرابی فیزیکی گردد و تعدادی از سکتورها در این ناحیه آسیب فیزیکی می بینند؛ این خرابی می تواند به مرور زمان بیشتر شود و ناحیه های دیگری را هم از بین ببرد. جهت پیشگیری از پیشرفت این آسیب و بدسکتور گیری چنین هاردی، یکی از پرکاربردترین اقدامات قرنطینه کردن ناحیه خراب است. منظور از قرنطینه سازی هارد معیوب آن است که اقداماتی انجام شود که سکتورهای معیوب هارد دیگر قابل خواندن نباشند. در غالب موارد، کارشناسان سکتورهایی را که دچار آسیب فیزیکی گشته اند تعمیر نمی کنند و قرنطینه می سازند.
مرکز بازیابی اطلاعات و دیگر واحدهای مرکز بازیابی
مرکز بازیابی اطلاعات هارد با تجهیز فضای خویش به پیشرفته ترین ابزار بازیابی و حضور زبده ترین کارشناسان این حوزه، این امکان را فراهم ساخته است تا داده های انواع هارد، فلش، رم و کارت های حافظه را بازیابی نماید و تخصصی ترین خدمات مورد نیاز و مرتبط با این حیطه را به هموطنان گرامی ارائه دهد. مرکز بازیابی اطلاعات هارد یکی از برترین و مجهزترین شرکت های بازیابی اطلاعات و دیتا ریکاوری Data Recovery در کشور است که توانسته با ارائه بالاترین سطح کیفی خدمات بازیابی نیاز بسیاری از کاربران را برآورده ساخته و آنان را از سردرگمی های رایج در زمان فقدان اطلاعات رهایی بخشد.
در این مرکز، تیم بازیابی اطلاعات، پس از طی دوره های حرفه ای و تخصصی به همکاری با این مجموعه فراخوانده شده اند از این رو قادر به بازیابی اغلب اطلاعات از دست رفته هارد می باشند. متخصصان ما به کمک پیشرفته ترین دستگاه های این حوزه نظیر PC3000 اطلاعات دستگاه شما را به صورت کامل بازیابی نموده و شما را از مراجعه به دیگر مراکز بی نیاز می سازند. دیگر واحدهای مرکز بازیابی اطلاعات در بخش زیر معرفی می گردند.