هارد یکی از اصلی ترین قسمت های کامپیوتر است که در صورت خرابی آن کارکرد تمام اجزای سیستم تحت تاثیر قرار می گیرد. در چنین شرایطی فرمت کردن هارد اینترنال برای رهایی از مشکلاتی نظیر ویروسی شدن، ایرادات فایل ها و بروز بدسکتور ضروری است. منظور از hard drive formatting عملیاتی است که طی آن فضای ذخیره سازی سیستم مجدداً پیکربندی می شود.
برای فرمت کردن درایوهای رایانه می توانید از ابزارهای داخلی خودِ ویندوز نظیر Disk Management و Command Prompt یا برنامه های ثالث استفاده کنید. در این نوشتار روش هایی را برای فرمت کردن درایو اینترنال قبل از نصب سیستم عامل یا پس از نصب آن آموزش خواهیم داد.
فرمت کردن هارد اولیه پیش از نصب ویندوز
اگر جزء کاربران ویندوز هستید، حتماً می دانید که درایو C به عنوان درایو Primary یا اصلی در نظر گرفته می شود. فرمت کردن هارد اولیه در حالی که سیستم عامل روی آن در حال اجرا است، امکان پذیر نیست. لذا برای انجام Formattingدر درایو C ویندوز لازم است مراحل زیر را سپری کنید:
1. آماده سازی ابزارهای بوت ویندوز
نخست باید نسخه ویندوز مد نظر خود را روی یک فلش USB یا دیسک DVD ذخیره نمایید. البته در صورت استفاده از ورژن های ۷ و ۱۰ ویندوز بهتر است ابزارهای بوت سیستم عامل را مستقیماً از سایت رسمی مایکروسافت دانلود کنید. برای سایر نسخه ها نیز می توانید یک فلش USB قابل بوت را آماده نمایید.
2. بوت کردن سیستم
در گام بعدی باید دیسک DVD یا فلش USB را در رایانه خود قرار دهید و سیستم را ری استارت کنید. حالا به طور خودکار فرآیند بوت کردن کامپیوتر رومیزی یا لپ تاپ آغاز می شود. البته ممکن است از شما خواسته شود یکی از دکمه های کیبورد را برای آغاز پروسه بوت بفشارید.
3. نصب ویندوز
اکنون عملیات نصب سیستم عامل ویندوز آغاز می شود. شما باید در ادامه روند فرمت کردن هارد اینترنال زبان مورد نظر خود را برگزینید و روی دکمه Next کلیک کنید. سپس عبارت Install now را انتخاب نمایید و اجازه دهید تا فرآیند نصب ویندوز روی هارد به اتمام برسد.
4. فرمت کردن درایو اولیه
در مرحله چهارم به پنجره ای هدایت می شوید که درایو Primary ویندوز را به همراه سایر درایوهای کامپیوتر نشان می دهد. روی درایور اصلی یعنی C بزنید، سپس گزینه Next را انتخاب کنید. حالا زمان فرمت کردن دیسک فرا می رسد، به این منظور روی عبارت Format کلیک نماید. در اینجا پیغامی را مبنی بر حذف اطلاعات ذخیره شده در هارد خواهید دید. روی دکمه OK بزنید تا عملیات hard drive formatting آغاز شود.
5. نصب سیستم عامل
پس از اتمام پروسه فرمت کردن هارد مجددا رایانه را ری استارت کنید. حالا فایل مربوط به سیستم عامل را از روی دیسک DVD یا فلش مموری اجرا نمایید. با طی کردن این روند اطلاعات سیستم عامل ویندوز روی درایو Primary ذخیره می شود.
فرمت کردن درایو اینترنال پس از نصب ویندوز
سیستم عامل ویندوز به شما اجازه می دهد تا تمام درایورهای رایانه یا تنها یک سری از پارتیشن های خاص را Format کنید. به عنوان مثال تصور نمایید که به علت ویروسی شدن یا هر دلیل دیگری نیاز به تعمیر هارد داخلی کامپیوتر دارید. در چنین شرایطی کافی است یکی از روش های زیر را جهت فرمت کردن درایو اینترنال کامپیوتر برگزینید:
روش اول: فرمت هارد داخلی رایانه با خط فرمان Command Prompt
یکی از بهترین راه کارها برای فرمت کردن دیسک درایو اینترنال کامپیوتر استفاده از خط فرمان cmd طبق مراحل زیر است:
1. دسترسی به Command Prompt
روی نماد مرتبط با منوی Start کلیک نمایید، سپس در فیلد سرچ آن عبارت Command Prompt را بنویسید. اکنون روی آیکون خط فرمان کلیک راست کرده و آن را به صورت Run As Administrator اجرا کنید.
2. اعمال فرامین فرمت هارد
در ادامه روند فرمت کردن هارد فرمان List disk را در پنجره cmd تایپ نمایید و روی دکمه Enter بزنید. پس از آن دستور Select disk X را وارد سازید. البته به جای عبارت X شماره درایوی که قصد فرمت کردن آن را دارید، بنویسید و روی دکمه Enter بزنید. حالا فرمان List volume را کپی کنید و یک بار دیگر دکمه Enter را فشار دهید.
در گام بعدی دستور Select volume Y را وارد سازید. البته به جای عبارت Y شماره پارتیشن مد نظر خود را تایپ نمایید و دکمه Enter را بفشارید. نهایتاً اقدام به کپی کردن دستور Format fs=ntfs quick در پنجره Command Prompt کنید و یک بار دیگر روی دکمه Enter بزنید. توجه داشته باشید که در این فرمان لازم است فرمت مدنظر خود را به جای NTFS قرار دهید.
3. آغاز فرمت شدن درایو
پس از وارد کردن فرامین فوق عملیات Formatting آغاز می شود. منتظر بمانید تا پروسه فرمت کردن هارد داخلی کامپیوتر PC یا لپ تاپ به اتمام برسد. اکنون عبارت exit را در پنجره cmd تایپ کنید و برای بار آخر روی دکمه Enter بزنید.
روش دوم: فرمت هارد اینترنال از طریق ابزار Disk Management
ترفند دیگری که کارشناسان مرکز ریکاوری اطلاعات برای فرمت کردن درایو داخلی رایانه پیشنهاد می دهند، استفاده از ابزار Disk Management است. Disk Management جزء برنامه های خودِ ویندوز است و برای کار با آن باید مطابق روند زیر پیش بروید:
1. دسترسی به ابزار Disk Management
ابتدا کلیدهای میانبر Windows + R را بفشارید تا پنجره Run نمایان شود. سپس در قسمت متنِ باکس مورد نظر کلیک کنید و عبارت diskmgmt .msc را وارد نمایید. اکنون روی دکمه OK بزنید تا Disk Management راه اندازی شود. ناگفته نماند از طریق کنترل پنل نیز می توانید به ابزار مدیریت ویندوز دسترسی داشته باشید.
2. انتخاب فرمت و اندازه درایو
اکنون برای فرمت کردن هارد دیسک رایانه روی درایو مد نظرتان کلیک راست نمایید و از بین موارد ظاهر شده عبارت Format را برگزینید. در فیلد بعدی نامی را برای درایو تعیین کنید، سپس یکی از فرمت های FAT32 یا NTFS را انتخاب نمایید. در کادر Allocation unit size هم اندازه دلخواه خود را برای آن مشخص سازید. در صورت تمایل می توانید این آیتم را روی حالت Default قرار دهید.
3. فرمت کردن درایو
در گام سوم گزینه Perform a quick format را که در حالت پیش فرض فعال است، خاموش کنید و روی دکمه OK بزنید. بعد از آن در کادر هشداری که نمایش داده می شود، مجدداً روی دکمه OK کلیک نمایید. منتظر بمانید تا فرآیند فرمت کردن دیسک اینترنال کامپیوتر به پایان برسد. می توانید روند انجام عملیات را در ستون Status مشاهده و بررسی کنید. نهایتاً پس از تکمیل پروسه فرمت کردن هارد پیغام Your Format Is Complete روی صفحه نمایش دستگاه ظاهر می شود.
روش سوم: استفاده از برنامه های جانبی برای فرمت کردن هارد اینترنال کامپیوتر
برای فرمت کردن درایو اینترنال لپ تاپ یا PC خود می توانید از برنامه های ثالث همچون EaseUS Partition Master کمک بگیرید. این نرم افزار رایگان رابط کاربری بسیار ساده ای دارد، لذا به سهولت می توانید با بخش های مختلف آن کار نمایید. ضمنا از فرمت های گوناگونی نیز پشتیبانی می کند که از جمله آن ها می توان GPT، MBR و… را نام برد. انجام عملیات فرمت با نرم افزار محبوب EaseUS Partition Master مطابق مراحل زیر انجام می گیرد:
1. انتخاب فرمت و سایز درایو
روی پارتیشنی که قصد فرمت کردن آن را دارید، کلیک راست نمایید و از بین آیتم های پدیدار شده Format را برگزینید. اکنون در باکس Partition label نامی را به درایو مورد نظر اختصاص دهید. سپس از بین فرمت های FAT32، EXT4، NTFS و… یکی را به دلخواه خود انتخاب کنید. در کادر Cluster size هم اندازه پارتیشن را تعیین نمایید و روی دکمه OK بزنید.
2. آغاز فرمت هارد
اکنون پیغامی مبنی بر از دست رفتن اطلاعات در صورت فرمت کردن هارد نمایش داده می شود. روی دکمه Yes کلیک نمایید، بعد از آن Apply را برگزینید و منتظر بمانید تا فرآیند فرمت پارتیشن به پایان برسد. نهایتاً پیغامی را دریافت خواهید کرد که نشان می دهد عملیات موفقیت آمیز بوده است.